Σειρά αλλαγών στον τρόπο ανάθεσης και εκτέλεσης των δημοσίων έργων προτείνει το σχέδιο νόμου των υπουργείων Ανάπτυξης και Υποδομών. Το σχέδιο έρχεται να ενσωματώσει τις βασικές ρυθμίσεις κοινοτικής οδηγίας, με αρκετές εγχώριες προσθήκες. Ανάμεσα σε αυτές και αρκετές με «άρωμα παρελθόντος», όπως η αποθέωση της μελετοκατασκευής, που είναι υπεύθυνη για ορισμένα από τα πιο προβληματικά έργα των τελευταίων ετών και... θεσμοθέτηση της «δημόσιας» αντιπαροχής. Μεταξύ άλλων, στο σχέδιο νόμου:
• Δίνεται η δυνατότητα δημοπράτησης του συνόλου ή μέρους των πρόδρομων εργασιών του ως αυτοτελούς έργου, ανεξάρτητα από το κυρίως έργο. Για παράδειγμα «μετακινήσεις δικτύων, αρχαιολογικές έρευνες, πρόσθετες γεωτρήσεις, απαιτούμενες μελέτες και παντός είδους έρευνες και αδειοδοτήσεις». Ωστόσο η ολοκλήρωση των απαλλοτριώσεων (ή έστω η δικαστική δέσμευση των χώρων), το μόνιμο αγκάθι των δημοσίων έργων, δεν τίθεται ως προϋπόθεση για τη δημοπράτησή τους.
• Προτείνονται επτά συστήματα υποβολής προσφορών σε ανοιχτούς ή κλειστούς διαγωνισμούς. Για παράδειγμα, η παροχή εκπτώσεων ενιαία ή με επιμέρους ποσοστά κατά ομάδες τιμών, με ελεύθερη συμπλήρωση τιμολογίου όταν δεν αναμένονται κατασκευαστικές αποκλίσεις. Επιτρέπονται και συνδυασμοί.
• Ανάμεσα σε αυτά βρίσκονται και δύο πρακτικές από το παρελθόν. Κατ' αρχήν αντί της κατάργησης της μελετοκατασκευής (δηλαδή της ταυτόχρονης μελέτης και κατασκευής ενός έργου) επελέγη η επέκτασή της σε όλα τα είδη των έργων. Η μέθοδος αυτή έχει οδηγήσει σε «βάλτωμα» δεκάδες έργα στο παρελθόν, καθώς το Δημόσιο παρέχει μόνο προμελέτες, αφήνοντας τον εργολάβο να κινήσει το έργο σε όποια κατεύθυνση θέλει ή... προκύψει. Χαρακτηριστικότερο παράδειγμα των προβλημάτων της μελετοκατασκευής είναι το μετρό της Θεσσαλονίκης. Κατά δεύτερον, το σχέδιο νόμου προτείνει... την αντιπαροχή ως μέθοδο «αξιοποίησης» δημοσίων ακινήτων.
• Στα θετικά του σχεδίου είναι ότι επιχειρεί να οργανώσει τις υπεργολαβίες και τα πτυχία που οι εργολάβοι χρησιμοποιούν. Επίσης προβλέπει την πιστοποίηση της τεχνικής επάρκειας μιας αναθέτουσας υπηρεσίας (λ.χ. ενός δήμου) και την υποκατάσταση αυτής αν δεν πληροί κάποιες βασικές προδιαγραφές (αριθμός υπαλλήλων και ειδίκευση αυτών).
• Διατηρούνται τα ανώτατα και κατώτατα όρια στα εργοληπτικά πτυχία (οι λεγόμενες «τάξεις»), με τις εταιρείες έως 5ης τάξης να μπορούν να αναλάβουν έργα μεγαλύτερα της κατηγορίας τους αν αυτά δεν ξεπερνούν το 25% της διαφοράς.
Μεγάλο μέρος του σχεδίου έχει προέλθει από απευθείας «συρραφή» κεφαλαίων από παλαιότερες απόπειρες τροποποίησης της νομοθεσίας περί δημοσίων έργων. Χαρακτηριστικό είναι ότι στο άρθρο 154, όπου προβλέπεται η δυνατότητα πρόσληψης συμβούλων για έργα άνω των 30 εκατ. ευρώ, αναφέρεται ότι το κόστος μπορεί να καλυφθεί από το Ειδικό Ταμείο Εφαρμογής Ρυθμιστικών και Πολεοδομικών Σχεδίων (ΕΤΕΡΠΣ) ή το Ταμείο Εθνικής Οδοποιίας (ΤΕΟ). Μόνο που το πρώτο... έχει καταργηθεί από το 2011 και το δεύτερο από το 2013, αμφότερα ως «μαύρα ταμεία» κομματικών εξυπηρετήσεων...