«Εξοικονόμηση κατ οίκον II» Οδηγός εφαρμογής

Ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Γιώργος Σταθάκης, υπέγραψε, σήμερα, την Κοινή Υπουργική Απόφαση προκήρυξης του προγράμματος «Εξοικονόμηση Κατ' Οίκον ΙΙ», η οποία περιλαμβάνει και τον οδηγό εφαρμογής.

Το νέο πρόγραμμα παρέχει χρηματοδότηση για την υλοποίηση παρεμβάσεων, με στόχο την εξοικονόμηση ενέργειας στον οικιακό κτιριακό τομέα, τη μείωση της ενεργειακής κατανάλωσης και κατά συνέπεια του ενεργειακού κόστους των νοικοκυριών, με ιδιαίτερη μέριμνα για τα χαμηλά και μεσαία εισοδήματα.

Οι διαθέσιμοι πόροι από το ΕΣΠΑ 2014-2020 ανέρχονται σε περίπου 250 εκατ. ευρώ, ενώ ο συνολικός προϋπολογισμός του προγράμματος, συμπεριλαμβανομένων των ιδιωτικών κεφαλαίων, αναμένεται να ανέλθει στα 500 εκατ. ευρώ.

Υπενθυμίζεται ότι τη Δευτέρα η Ένωση Ελληνικών Τραπεζών παρέδωσε το ολοκληρωμένο πληροφοριακό σύστημα, στο οποίο θα γίνεται η ηλεκτρονική υποβολή των αιτήσεων και η παρακολούθηση της πορείας τους για ένταξη στις χρηματοδοτούμενες δράσεις, προκειμένου να διευκολυνθούν οι ενδιαφερόμενοι και να διασφαλισθεί η διαφάνεια, ως προς την εξυπηρέτηση των αιτήσεων με βάση την απόλυτη χρονική σειρά υποβολής.

Η διαδικασία σύνδεσης των τραπεζών με το πληροφοριακό σύστημα θα ξεκινήσει σταδιακά από τις 15 Φεβρουαρίου και αναμένεται να έχει ολοκληρωθεί μέχρι το τέλος του μήνα, οπότε θα αρχίσει η υποβολή των αιτήσεωΠοιοι μπορούν να ενταχθούν στο πρόγραμμα

Στο νέο πρόγραμμα μπορούν να ενταχθούν μονοκατοικίες, πολυκατοικίες και μεμονωμένα διαμερίσματα, τα οποία διαθέτουν οικοδομική άδεια ή άλλον νομιμοποιητικό έγγραφο. Ειδικά οι πολυκατοικίες έχουν δικαίωμα ένταξης στο πρόγραμμα, για τις οποίες θα ισχύει ότι η κάθε μια θα λογίζεται ως μία κατοικία, ως μία μονάδα.

Επιλέξιμη κατοικία είναι εφόσον:

• Χρησιμοποιείται ως κύρια κατοικία.
• Υφίσταται νόμιμα, δεν είναι αυθαίρετη.
• Έχει καταταχθεί βάσει του Πιστοποιητικού Ενεργειακής Απόδοσης της Πρώτης Ενεργειακής Επιθεώρησης (Α' ΠΕΑ) σε κατηγορία χαμηλότερη ή ίση της Δ.

Μπορούν να συμμετέχουν φυσικά πρόσωπα τα οποία έχουν το δικαίωμα κυριότητας (πλήρους ή ψιλής) ή επικαρπίας και πληρούν τα παρακάτω εισοδηματικά κριτήρια.

Το νέο πρόγραμμα περιλαμβάνει πλέον 7 κατηγορίες:



Από τον παραπάνω πίνακα γίνεται σαφές ότι οι νέες κατηγορίες προστίθενται βάση των κοινωνικών και εισοδηματικών κριτηρίων των ωφελούμενων. Προτεραιότητα δίνεται στην ένταξη οικογενειών με παιδιά (5% για κάθε ανήλικο μέλος-έως και 2 παιδιά) και νοικοκυριών με χαμηλά εισοδήματα. Η 7η κατηγορία αν και δεν μπορεί να λάβει επιχορήγηση, δύναται να επωφεληθεί από το πρόγραμμα μέσω της λήψης άτοκου δανείου.

Η μεγάλη τομή που εισάγει το νέο «Εξοικονόμηση Κατ' Οίκον», είναι η αποσύνδεση της υποχρέωσης λήψης δανείου από τη συμμετοχή στο πρόγραμμα. Συνεπώς η λήψη δανείου από κάποιο τραπεζικό ίδρυμα δεν είναι υποχρεωτική.

Ο προϋπολογισμός της κάθε αίτησης δεν θα υπερβαίνει τα 25.000 ευρώ.

Οι ενδιαφερόμενοι πολίτες θα μπορούν να συμπληρώνουν την αίτηση ένταξης τους στο πρόγραμμα, μέσω της ειδικής ιστοσελίδας και της ειδικής πλατφόρμας του προγράμματος, όπου και θα ελέγχουν αν τηρούν τα παραπάνω κριτήρια. Σημειώνεται ότι οι αιτήσεις θα γίνονται μόνο ηλεκτρονικά και η ηλεκτρονική αίτηση, θα επέχει θέση υπεύθυνης δήλωσης. Με την απλούστευση της διαδικασίας της αίτησης, διευκολύνονται οι πολίτες, καθώς και μειώνεται σημαντικά η γραφειοκρατία.

Ακόμη, μέσω της ηλεκτρονικής αίτησης, οι ενδιαφερόμενοι θα μπορούν να επιλέγουν αν θα ζητήσουν χορήγηση δανείου ή όχι. Στη συνέχεια, εφόσον πληρούν τις προϋποθέσεις συμμετοχής, θα έχουν τη δυνατότητα να επιλέξουν τον χρηματοπιστωτικό οργανισμό στον οποίο θα απευθυνθούν, χωρίς να χρειάζεται η φυσική τους παρουσία, ο οποίος στη συνέχεια θα εξετάζει την πιστοληπτική τους ικανότητα.

Απαραίτητη προϋπόθεση για την ένταξη στο πρόγραμμα είναι η διενέργεια ενεργειακής επιθεώρησης από Ενεργειακό Επιθεωρητή, ο οποίος και θα εκδίδει το απαιτούμενο Πιστοποιητικό Ενεργειακής Απόδοσης. Στη συνέχεια, οι παρεμβάσεις θα επιλέγονται σύμφωνα με τα ευρήματα/αποτελέσματα της επιθεώρησης, με στόχο την επίτευξη της μέγιστης εξοικονόμησης ενέργειας και τη μέγιστη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης των κατοικιών.

Μετά την υλοποίηση των παρεμβάσεων, θα διεξάγεται δεύτερη ενεργειακή επιθεώρηση, ώστε να ελέγχεται κατά πόσο έχουν επιτευχθεί οι στόχοι που είχαν τεθεί, και κατά συνέπεια η αντίστοιχη επιχορήγηση.

Πρέπει να σημειωθεί ότι το κόστος του Ενεργειακού Επιθεωρητή, θα καλύπτεται από το Πρόγραμμα εφόσον βέβαια η αίτηση έχει λάβει την απαιτούμενη έγκριση.

Οι παρεμβάσεις οι οποίες μπορούν να γίνουν από τους ενδιαφερόμενους θα αφορούν τις εξής κατηγορίες:

1. Αντικατάσταση Κουφωμάτων.
2. Τοποθέτηση συστημάτων σκίασης.
3. Τοποθέτηση θερμομόνωσης στο κτηριακό κέλυφος συμπεριλαμβανομένου του δώματος / στέγης και της πιλοτής.
4. Αναβάθμιση συστήματος θέρμανσης.
5. Αναβάθμιση συστήματος παροχής ζεστού νερού χρήσης.

Οι παραπάνω παρεμβάσεις θα πρέπει να:

- ικανοποιούν τις ελάχιστες απαιτήσεις του ΚΕΝΑΚ
- επιτυγχάνουν εξοικονόμηση πρωτογενούς ενέργειας μεγαλύτερης από το 40% της κατανάλωσης (kWh/m2) του κτηρίου αναφοράς για τις κατηγορίες 1 και 2 του πίνακα
- επιτυγχάνουν εξοικονόμησης πρωτογενούς ενέργειας μεγαλύτερης από το 70% της κατανάλωσης (kWh/m2) του κτηρίου αναφοράς για τις υπόλοιπες κατηγορίες

Έγινε (5/2/18) η δωρεά από την Ελληνική Ένωση Τραπεζών του πληροφοριακού συστήματος μέσω του οποίου θα γίνεται η υποβολή των αιτήσεων, προκειμένου να διευκολυνθούν οι πολίτες και να διασφαλισθεί η διαφάνεια ως προς την εξυπηρέτηση των αιτήσεων με βάση την απόλυτη χρονική σειρά υποβολής.

Είναι σημαντικό να τονιστεί ότι στο νέο Εξοικονομώ κατ' οίκον, οι ενδιαφερόμενοι θα έχουν τη δυνατότητα να υποβάλλουν την αίτησή τους έως ότου καλυφθούν τα προβλεπόμενα κεφάλαια του Προγράμματος ανά Περιφέρεια. Πρακτικά, αυτό σημαίνει ότι η ηλεκτρονική πλατφόρμα υποβολής θα κλείνει αμέσως μόλις εξαντληθούν τα κεφάλαια. Με αυτό τον τρόπο, θα αποφευχθεί το μεγάλο πρόβλημα που κληρονομήθηκε από τις προηγούμενες κυβερνήσεις, των εκκρεμών εγκεκριμένων αιτήσεων, οι οποίες δεν καλύφθηκαν, καθώς δεν είχαν εξασφαλιστεί τα απαιτούμενα κονδύλια.

Για οποιαδήποτε βοήθεια πάνω στο νέο πρόγραμμα, οι πολίτες θα μπορούν να ενημερώνονται μέσω ειδικού Help Desk, τηλεφωνικού αριθμού που θα είναι σύντομα σε λειτουργία και από την ιστοσελίδα του Υπουργείου Περιβάλλοντος & Ενέργειας www.ypeka.gr
Μπορείτε να κατεβάστε τον οδηγό του προγράμματος από εδώ

Αυθαίρετα: Η τελική ρύθμιση για τις μελέτες στατικής επάρκειαςΗ νέα ρύθμιση είναι αποτέλεσμα συστηματικής και επίπονης εργασίας ειδικής επιτροπής, που συστάθηκε και εργάστηκε στο ΥΠΕΝ το τελευταίο δίμηνο με τη συμμετοχή εκπροσώπων τεχνικών επιστημονικών φορέων, ακαδημαϊκών και έμπειρων επιστημονικών και επαγγελματικών στελεχών του κατασκευαστικού τομέα, υπό την επιμέλεια της ειδικής συμβούλου του ΥΠΕΝ Σταυρούλας Αγρίου.Παράλληλα για την διαμόρφωση της τελικής ρύθμισης, που απελευθερώνει από αγκυλώσεις και προβλήματα την εφαρμογή του νέου πολεοδομικού νόμου στα πρώτα του βήματα της εφαρμογής του ελήφθησαν υπόψη οι παρατηρήσεις και προτάσεις επιστημονικών φορέων και έμπειρων μηχανικών της πράξης και της αγοράς, όπως διατυπώθηκαν στις διαδικασίες ανοιχτής ενημέρωσης και διαβούλευσης, που πραγματοποιούνται το τελευταίον δίμηνο, στο κέντρο και την περιφέρεια, με πρωτοβουλία του αρμόδιου υπουργού ΠΕΝ Γιώργου Σταθάκη.Κερδίζουν οι ιδιοκτήτεςΣημειώνεται ότι σύμφωνα με το νέο πολεοδομικό νόμο για την υπαγωγή αυθαιρέτων εφόσον ολοκληρωθούν οι προβλεπόμενες εργασίες στατικής ενίσχυσης με την εκπόνηση στατικής μελέτης, το ενιαίο ειδικό πρόστιμο μειώνεται κατά:α) 60% σε περιοχές σεισμικής επικινδυνότητας 3,β) 50% σε περιοχές σεισμικής επικινδυνότητας 2,γ) 30% σε περιοχές σεισμικής επικινδυνότητας 1.Οι στόχοι της νέας ρύθμισηςΜε τη νέα ρύθμιση, σε γενικές γραμμές, όπως σημειώνουν τεχνικοί παράγοντες εξυπηρετούνται οι παρακάτω στόχοι:Βελτιώνεται η λειτουργική εφαρμογή του πολεοδομικού νόμου και δίνεται νέα ώθηση με νέους κανόνες υπαγωγής αυθαιρέτων στον 4495/17.Διατηρείται το βασικό πλαίσιο, για μεγάλη γκάμα περιπτώσεων, που συνδέει τη νομιμοποίηση αυθαιρέτων με την υποχρέωση μελέτης στατικής επάρκειας, ώστε να υπηρετείται η ασφάλεια των κατασκευώνΕξαιρούνται από την μελέτη στατικής επάρκειας συγκεκριμένες περιπτώσεις και κατηγορίες κατασκευών, οι οποίες στην πράξη προσέκρουαν σε τεχνικά και πρακτικά προβλήματα.Απαλλάσσονται οι ιδιοκτήτες αυθαιρέτων από περιττά και ατεκμηρίωτα οικονομικά βάρη για μελέτες στατικής επάρκειας σε περιπτώσεις που εμφανώς δεν χρειάζονται ή δεν μπορούν να γίνουν.Διατηρείται η ευθύνη των ιδιοκτητών να αναλάβουν τις υποχρεώσεις τους σε περιπτώσεις που τα ακίνητα τους χρειάζονται στατική ενίσχυση και θωράκιση.Ξεκαθαρίζει το τοπίο για τους μηχανικούς, καθώς αφενός διαμορφώνονται κριτήρια και κανόνες για το πεδίο δραστηριότητας μεταξύ των εμπλεκομένων τεχνικών κλάδων (πολιτικών μηχανικών, αρχιτεκτόνων κλπ) και ταυτοχρόνως απαλύνονται στο σύνολο τους οι υπεύθυνοι μελετητές μηχανικοί από συλλήβδην και διαχρονικές ευθύνες για την ποιότητα και ασφάλεια των κατασκευών, ώστε αυτές να ανήκουν και να αποδίδονται εκεί που αναλογούν. Αυτές είναι οι εξαιρέσειςΣύμφωνα με την τελική ρύθμιση του ΥΠΕΝ, που προωθείται στη Βουλή εξαιρούνται από την υποχρεωτική μελέτη στατικής επάρκειας και η υπαγωγή τους στο νέο πολεοδομικό νόμο 4495/2017 θα γίνεται με τεχνική έκθεση του μηχανικού, οι ακόλουθες κατηγορίες και περιπτώσεις:Αυθαίρετες κατασκευές σε κτίρια με αποκλειστική χρήση κατοικία, που υφίστανται προ του έτους 1975. (Κατηγορία Κ1 του άρθρου 9 του νόμου 4478/13).Αυθαίρετες κατασκευές που υφίστανται προ της 1.1.1983. (Κατηγορία Κ2 του άρθρου 9 του νόμου 4478/13).Αυθαίρετες μικρές παραβάσεις. (Κατηγορία Κ3 του άρθρου 9 του νόμου 4478/13).Απαλλάσσονται από την μελέτη στατικής επάρκειας κτίρια, στα οποία έχει εφαρμοστεί ως προς τις διαστάσεις του φέροντος οργανισμού η εγκεκριμένη στατική μελέτη για το νόμιμο τμήμα του ακινήτου και εφόσον συντρέχει τουλάχιστον μια από τις παρακάτω προϋποθέσεις:Το τελικό (μετά την όποια αυθαιρεσία) κτίριο είναι μονώροφο, δηλαδή υπάρχουν μόνο οι στάθμες θεμελίωσης, υπογείων, ισογείου, ισογείου με πατάρι ή σοφίτα.Το σύνολο των αυθαιρέτων κατασκευών ανά διηρημένη ιδιοκτησία ή ανεξάρτητο κτίριο είναι μικρότερο σε επιφάνεια των 25 τ.μ.Αυθαίρετες κατασκευές παταριών ισογείου επιφάνειας μέχρι ποσοστού 50% της υποκείμενης επιφάνειας.Αυθαίρετες κατασκευές στο δώμα κτιρίου μέχρι ποσοστού 20% της επιφάνειας αυτού, (συνολική επιφάνεια οροφής υποκειμένου ορόφου).Αυθαίρετες κατασκευές στο υπόγειο, εφόσον τελικά τα νόμιμα και αυθαίρετα τμήματά του περιβάλλονται από περιμετρικά τοιχώματα από σκυρόδεμα ή μπατική τοιχοποιία που καλύπτουν το 75% της περιμέτρου.Αυθαίρετες κατασκευές προβόλων μήκους έως 2.00 μέτρων ή αυθαίρετες επαυξήσεις του μήκους τους μέχρι ποσοστού 25%.Το σύνολο των αυθαίρετων κατασκευών ανά διηρημένη ιδιοκτησία ή ανεξάρτητο κτίριο δεν επιφέρει αύξηση των κατακόρυφων φορτίων άνω του 20% για τη διηρημένη ιδιοκτησία αυτή ή το ανεξάρτητο κτίριο.Από τον έλεγχο του συνολικού σεισμικού φορτίου (τέμνουσα βάσης) μετά την προσθήκη των αυθαιρέτων κατασκευών στο σύνολο του κτιρίου προκύπτει ότι αυτό δεν υπερβαίνει το 1,15 του αντιστοίχου σεισμικού φορτίου του υφισταμένου κτιρίου χωρίς τις αυθαίρετες κατασκευές.Έχει εκδοθεί άδεια σεισμοπλήκτου και έχουν υλοποιηθεί ενισχύσεις μετά την 01.01.2000.Το αυθαίρετο τμήμα είναι στατικά ανεξάρτητο, ισόγειο και δεν αλλάζει τα ωφέλιμα φορτία.Κτίρια σπουδαιότητας Σ2 όπου έχει συντελεστεί αλλαγή χρήσης η οποία μεταβάλλει την σπουδαιότητα σε Σ3, σε επιφάνεια έως και του 1/3 της συνολικής, αντιμετωπίζονται στην παρούσα ως κτίρια σπουδαιότητας Σ2. Αυτό είναι εξαιρετικά σημαντικό και λύνει το πρόβλημα των δεκάδων φροντιστηρίων κλπ χώρων συνάθροισης κοινού στα ισόγεια παλιών πολυκατοικιών.Μελέτη Στατικής Επάρκειας – Τα βήματαΜε βάση τις προβλέψεις της νέας νομοθετικής ρύθμισης του ΥΠΕΝ, σύμφωνα με έμπειρους τεχνικούς παράγοντες γενικά υπάρχουν τρία βήματα πριν γίνει Μελέτη Στατικής Επάρκειας, τα οποία είναι:Εμβαδομετρικός έλεγχος.Έλεγχος αύξησης φορτίου.Έλεγχος τέμνουσας βάσης.Εάν δεν πληρείται το 3ο κριτήριο του ελέγχου τέμνουσας βάσης, τότε γίνεται στατική μελέτη επάρκειας. Αυτό δίνει μια ξεκάθαρη πορεία στον μελετητή, όπως επισημαίνουν έμπειροι τεχνικοί παράγοντες στο ecopress.gr, οι οποίοι επισημαίνουν ειδικότερα ότι για τους υπεύθυνους μηχανικούς ενδέχεται να ανακύψουν ειδικά θέματα προς αντιμετώπιση για κτίρια της χρονολογικής περιόδου , μεταξύ 1983 – 1986, όπου εκεί ενδέχεται να είναι δυσμενής ο υπολογισμός με τον κανονισμό της εποχής και ευμενέστερος με τον σημερινό.Βεβαίως, λένε οι ίδιοι παράγοντες όλοι οι μηχανικοί γνωρίζουν τους παλιούς κανονισμούς και έχουν λογισμικά, οπότε στην συντριπτική πλειοψηφία των περιπτώσεων δεν θα έχουν πρόσθετη επιβάρυνση ψηφιακού εξοπλισμού για να διαχειριστούν τέτοιες περιπτώσεις.Σε ειδικές περιπτώσεις, που οι μηχανικοί θα πρέπει να χρησιμοποιήσουν τον Κανονισμό Επεμβάσεων (ΚΑΝΕΠΕ), θα πρέπει να βρουν λύσεις εφαρμογής ενός νέου κανονισμού, πράγμα που συνεπάγεται συνέργειες μεταξύ αυτών, που δεν έχουν και αυτών που διαθέτουν την εφαρμογή ή και την αγορά νέου λογισμικού, που να την υποστηρίζει.Κατά κύριο λόγο πάντως στις περιπτώσεις , όπου απαιτείται μελέτη στατικής επάρκειας, όπως σημειώνουν έγκυροι τεχνικοί παράγοντες θα γίνεται ως εξής:Συλλογή στοιχείων, ( όπως γεωμετρικά και ποιότητες υλικών, σύμφωνα με το κεφ.10.1.1. του Κανονισμού Επεμβάσεων ( ΚΑΝΕΠΕ)Η μελέτη θα γίνεται είτε με τους σημερινούς κανονισμούς (ΚΑΝΕΠΕ/ΕΥΡΩΚΩΔΙΚΕΣ) είτε με τον κανονισμό της εποχής κατασκευής του αυθαιρέτου-εγκατάστασης χρήσης, μετά από Υπεύθυνη Δήλωση του αιτούντα.Σε κάθε περίπτωση η σεισμική φόρτιση θα είναι με τον σεισμικό συντελεστή, που ίσχυε τότε.Η στάθμη επιτελεστικότητας στην περίπτωση μελέτης με τον Κανονισμό Επεμβάσεων (ΚΑΝΕΠΕ) θα είναι «οιονεί κατάρρευση»Το αποτέλεσμα θα είναι είτε το κτίριο είναι επαρκές είτε απαιτείται περαιτέρω ανάλυση.Το αποτέλεσμα θα κοινοποιείται στον αιτούνται και θα συνοδεύει την βεβαίωση μεταβίβασης του μηχανικού στην περίπτωση που η μελέτη γίνει ταυτόχρονα με τη μεταβίβαση.Εάν αυτή γίνει ετεροχρονισμένα η απαίτηση για μελέτη στο χρονικό διάστημα που αναφέρει ο νόμος θα δηλώνεται στη βεβαίωση μεταβίβασης του μηχανικού.

Αυθαίρετα: Η τελική ρύθμιση για τις μελέτες στατικής επάρκειας





Η νέα ρύθμιση είναι αποτέλεσμα συστηματικής και επίπονης εργασίας ειδικής επιτροπής, που συστάθηκε και εργάστηκε στο ΥΠΕΝ το τελευταίο δίμηνο με τη συμμετοχή εκπροσώπων τεχνικών επιστημονικών φορέων, ακαδημαϊκών και έμπειρων επιστημονικών και επαγγελματικών στελεχών του κατασκευαστικού τομέα, υπό την επιμέλεια της ειδικής συμβούλου του ΥΠΕΝ Σταυρούλας Αγρίου.

Παράλληλα για την διαμόρφωση της τελικής ρύθμισης, που απελευθερώνει από αγκυλώσεις και προβλήματα την εφαρμογή του νέου πολεοδομικού νόμου στα πρώτα του βήματα της εφαρμογής του ελήφθησαν υπόψη οι παρατηρήσεις και προτάσεις επιστημονικών φορέων και έμπειρων μηχανικών της πράξης και της αγοράς, όπως διατυπώθηκαν στις διαδικασίες ανοιχτής ενημέρωσης και διαβούλευσης, που πραγματοποιούνται το τελευταίον δίμηνο, στο κέντρο και την περιφέρεια, με πρωτοβουλία του αρμόδιου υπουργού ΠΕΝ Γιώργου Σταθάκη.

Κερδίζουν οι ιδιοκτήτες

Σημειώνεται ότι σύμφωνα με το νέο πολεοδομικό νόμο για την υπαγωγή αυθαιρέτων εφόσον ολοκληρωθούν οι προβλεπόμενες εργασίες στατικής ενίσχυσης με την εκπόνηση στατικής μελέτης, το ενιαίο ειδικό πρόστιμο μειώνεται κατά:

α) 60% σε περιοχές σεισμικής επικινδυνότητας 3,
β) 50% σε περιοχές σεισμικής επικινδυνότητας 2,
γ) 30% σε περιοχές σεισμικής επικινδυνότητας 1.

Οι στόχοι της νέας ρύθμισης

Με τη νέα ρύθμιση, σε γενικές γραμμές, όπως σημειώνουν τεχνικοί παράγοντες εξυπηρετούνται οι παρακάτω στόχοι:
Βελτιώνεται η λειτουργική εφαρμογή του πολεοδομικού νόμου και δίνεται νέα ώθηση με νέους κανόνες υπαγωγής αυθαιρέτων στον 4495/17.
Διατηρείται το βασικό πλαίσιο, για μεγάλη γκάμα περιπτώσεων, που συνδέει τη νομιμοποίηση αυθαιρέτων με την υποχρέωση μελέτης στατικής επάρκειας, ώστε να υπηρετείται η ασφάλεια των κατασκευών
Εξαιρούνται από την μελέτη στατικής επάρκειας συγκεκριμένες περιπτώσεις και κατηγορίες κατασκευών, οι οποίες στην πράξη προσέκρουαν σε τεχνικά και πρακτικά προβλήματα.
Απαλλάσσονται οι ιδιοκτήτες αυθαιρέτων από περιττά και ατεκμηρίωτα οικονομικά βάρη για μελέτες στατικής επάρκειας σε περιπτώσεις που εμφανώς δεν χρειάζονται ή δεν μπορούν να γίνουν.
Διατηρείται η ευθύνη των ιδιοκτητών να αναλάβουν τις υποχρεώσεις τους σε περιπτώσεις που τα ακίνητα τους χρειάζονται στατική ενίσχυση και θωράκιση.
Ξεκαθαρίζει το τοπίο για τους μηχανικούς, καθώς αφενός διαμορφώνονται κριτήρια και κανόνες για το πεδίο δραστηριότητας μεταξύ των εμπλεκομένων τεχνικών κλάδων (πολιτικών μηχανικών, αρχιτεκτόνων κλπ) και ταυτοχρόνως απαλύνονται στο σύνολο τους οι υπεύθυνοι μελετητές μηχανικοί από συλλήβδην και διαχρονικές ευθύνες για την ποιότητα και ασφάλεια των κατασκευών, ώστε αυτές να ανήκουν και να αποδίδονται εκεί που αναλογούν.
Αυτές είναι οι εξαιρέσεις

Σύμφωνα με την τελική ρύθμιση του ΥΠΕΝ, που προωθείται στη Βουλή εξαιρούνται από την υποχρεωτική μελέτη στατικής επάρκειας και η υπαγωγή τους στο νέο πολεοδομικό νόμο 4495/2017 θα γίνεται με τεχνική έκθεση του μηχανικού, οι ακόλουθες κατηγορίες και περιπτώσεις:
Αυθαίρετες κατασκευές σε κτίρια με αποκλειστική χρήση κατοικία, που υφίστανται προ του έτους 1975. (Κατηγορία Κ1 του άρθρου 9 του νόμου 4478/13).
Αυθαίρετες κατασκευές που υφίστανται προ της 1.1.1983. (Κατηγορία Κ2 του άρθρου 9 του νόμου 4478/13).
Αυθαίρετες μικρές παραβάσεις. (Κατηγορία Κ3 του άρθρου 9 του νόμου 4478/13).

Απαλλάσσονται από την μελέτη στατικής επάρκειας κτίρια, στα οποία έχει εφαρμοστεί ως προς τις διαστάσεις του φέροντος οργανισμού η εγκεκριμένη στατική μελέτη για το νόμιμο τμήμα του ακινήτου και εφόσον συντρέχει τουλάχιστον μια από τις παρακάτω προϋποθέσεις:
Το τελικό (μετά την όποια αυθαιρεσία) κτίριο είναι μονώροφο, δηλαδή υπάρχουν μόνο οι στάθμες θεμελίωσης, υπογείων, ισογείου, ισογείου με πατάρι ή σοφίτα.
Το σύνολο των αυθαιρέτων κατασκευών ανά διηρημένη ιδιοκτησία ή ανεξάρτητο κτίριο είναι μικρότερο σε επιφάνεια των 25 τ.μ.
Αυθαίρετες κατασκευές παταριών ισογείου επιφάνειας μέχρι ποσοστού 50% της υποκείμενης επιφάνειας.
Αυθαίρετες κατασκευές στο δώμα κτιρίου μέχρι ποσοστού 20% της επιφάνειας αυτού, (συνολική επιφάνεια οροφής υποκειμένου ορόφου).
Αυθαίρετες κατασκευές στο υπόγειο, εφόσον τελικά τα νόμιμα και αυθαίρετα τμήματά του περιβάλλονται από περιμετρικά τοιχώματα από σκυρόδεμα ή μπατική τοιχοποιία που καλύπτουν το 75% της περιμέτρου.
Αυθαίρετες κατασκευές προβόλων μήκους έως 2.00 μέτρων ή αυθαίρετες επαυξήσεις του μήκους τους μέχρι ποσοστού 25%.
Το σύνολο των αυθαίρετων κατασκευών ανά διηρημένη ιδιοκτησία ή ανεξάρτητο κτίριο δεν επιφέρει αύξηση των κατακόρυφων φορτίων άνω του 20% για τη διηρημένη ιδιοκτησία αυτή ή το ανεξάρτητο κτίριο.
Από τον έλεγχο του συνολικού σεισμικού φορτίου (τέμνουσα βάσης) μετά την προσθήκη των αυθαιρέτων κατασκευών στο σύνολο του κτιρίου προκύπτει ότι αυτό δεν υπερβαίνει το 1,15 του αντιστοίχου σεισμικού φορτίου του υφισταμένου κτιρίου χωρίς τις αυθαίρετες κατασκευές.
Έχει εκδοθεί άδεια σεισμοπλήκτου και έχουν υλοποιηθεί ενισχύσεις μετά την 01.01.2000.
Το αυθαίρετο τμήμα είναι στατικά ανεξάρτητο, ισόγειο και δεν αλλάζει τα ωφέλιμα φορτία.
Κτίρια σπουδαιότητας Σ2 όπου έχει συντελεστεί αλλαγή χρήσης η οποία μεταβάλλει την σπουδαιότητα σε Σ3, σε επιφάνεια έως και του 1/3 της συνολικής, αντιμετωπίζονται στην παρούσα ως κτίρια σπουδαιότητας Σ2. Αυτό είναι εξαιρετικά σημαντικό και λύνει το πρόβλημα των δεκάδων φροντιστηρίων κλπ χώρων συνάθροισης κοινού στα ισόγεια παλιών πολυκατοικιών.

Μελέτη Στατικής Επάρκειας – Τα βήματα

Με βάση τις προβλέψεις της νέας νομοθετικής ρύθμισης του ΥΠΕΝ, σύμφωνα με έμπειρους τεχνικούς παράγοντες γενικά υπάρχουν τρία βήματα πριν γίνει Μελέτη Στατικής Επάρκειας, τα οποία είναι:
Εμβαδομετρικός έλεγχος.
Έλεγχος αύξησης φορτίου.
Έλεγχος τέμνουσας βάσης.

Εάν δεν πληρείται το 3ο κριτήριο του ελέγχου τέμνουσας βάσης, τότε γίνεται στατική μελέτη επάρκειας. Αυτό δίνει μια ξεκάθαρη πορεία στον μελετητή, όπως επισημαίνουν έμπειροι τεχνικοί παράγοντες στο ecopress.gr, οι οποίοι επισημαίνουν ειδικότερα ότι για τους υπεύθυνους μηχανικούς ενδέχεται να ανακύψουν ειδικά θέματα προς αντιμετώπιση για κτίρια της χρονολογικής περιόδου , μεταξύ 1983 – 1986, όπου εκεί ενδέχεται να είναι δυσμενής ο υπολογισμός με τον κανονισμό της εποχής και ευμενέστερος με τον σημερινό.

Βεβαίως, λένε οι ίδιοι παράγοντες όλοι οι μηχανικοί γνωρίζουν τους παλιούς κανονισμούς και έχουν λογισμικά, οπότε στην συντριπτική πλειοψηφία των περιπτώσεων δεν θα έχουν πρόσθετη επιβάρυνση ψηφιακού εξοπλισμού για να διαχειριστούν τέτοιες περιπτώσεις.

Σε ειδικές περιπτώσεις, που οι μηχανικοί θα πρέπει να χρησιμοποιήσουν τον Κανονισμό Επεμβάσεων (ΚΑΝΕΠΕ), θα πρέπει να βρουν λύσεις εφαρμογής ενός νέου κανονισμού, πράγμα που συνεπάγεται συνέργειες μεταξύ αυτών, που δεν έχουν και αυτών που διαθέτουν την εφαρμογή ή και την αγορά νέου λογισμικού, που να την υποστηρίζει.

Κατά κύριο λόγο πάντως στις περιπτώσεις , όπου απαιτείται μελέτη στατικής επάρκειας, όπως σημειώνουν έγκυροι τεχνικοί παράγοντες θα γίνεται ως εξής:
Συλλογή στοιχείων, ( όπως γεωμετρικά και ποιότητες υλικών, σύμφωνα με το κεφ.10.1.1. του Κανονισμού Επεμβάσεων ( ΚΑΝΕΠΕ)
Η μελέτη θα γίνεται είτε με τους σημερινούς κανονισμούς (ΚΑΝΕΠΕ/ΕΥΡΩΚΩΔΙΚΕΣ) είτε με τον κανονισμό της εποχής κατασκευής του αυθαιρέτου-εγκατάστασης χρήσης, μετά από Υπεύθυνη Δήλωση του αιτούντα.
Σε κάθε περίπτωση η σεισμική φόρτιση θα είναι με τον σεισμικό συντελεστή, που ίσχυε τότε.
Η στάθμη επιτελεστικότητας στην περίπτωση μελέτης με τον Κανονισμό Επεμβάσεων (ΚΑΝΕΠΕ) θα είναι «οιονεί κατάρρευση»
Το αποτέλεσμα θα είναι είτε το κτίριο είναι επαρκές είτε απαιτείται περαιτέρω ανάλυση.
Το αποτέλεσμα θα κοινοποιείται στον αιτούνται και θα συνοδεύει την βεβαίωση μεταβίβασης του μηχανικού στην περίπτωση που η μελέτη γίνει ταυτόχρονα με τη μεταβίβαση.
Εάν αυτή γίνει ετεροχρονισμένα η απαίτηση για μελέτη στο χρονικό διάστημα που αναφέρει ο νόμος θα δηλώνεται στη βεβαίωση μεταβίβασης του μηχανικού.