Σημαντικές αλλαγές στον τρόπο δόμησης επιφέρει ο Νέος Οικοδομικός Κανονισμός. Με το σχέδιο νόμου, η συζήτηση του οποίου έχει ήδη ξεκινήσει στη Βουλή, το υπουργείο Περιβάλλοντος φιλοδοξεί να καθορίσει τους όρους, τις προϋποθέσεις και τους περιορισμούς για την εκτέλεση οποιασδήποτε κατασκευής εντός ή εκτός των εγκεκριμένων σχεδίων πόλεων ή οικισμών.
Μεταξύ άλλων, ο Νέος Οικοδομικός Κανονισμός καθορίζει για ποιές εργασίες απαιτείται άδεια δόμησης και για ποιές όχι, για ποιες χρειάζεται έγκριση εργασιών μικρής κλίμακας, αλλά για το ποιές κατασκευές θεωρούνται αυθαίρετες.
Ειδικότερα, αυθαίρετη είναι κάθε κατασκευή που εκτελείται ή έχει εκτελεστεί χωρίς οικοδομική άδεια ή άδεια δόμησης, καθ' υπέρβασιν της οικοδομικής άδειας, βάσει άδεια δόμησης, που ανακλήθηκε ή ακυρώθηκε, όπως και κατά παράβαση γενικών ή ειδικών διατάξεων και των μέγιστων ανοχών όπως αυτές καθορίζονται.
Σε περίπτωση αυθαίρετης κατασκευής, που δεν παραβιάζει τις ισχύουσες πολεοδομικές διατάξεις ή αυτές που ίσχυαν κατά το χρόνο κατασκευής της, αυτή είναι δυνατόν να νομιμοποιηθεί ύστερα από έκδοση ή αναθεώρηση της άδειας δόμησης. Μετά την έκδοση ή αναθεώρηση της παραπάνω άδειας δόμησης, η κατασκευή παύει να είναι κατεδαφιστέα. Πρόστιμο αυθαίρετα κατασκευής δεν θα επιβάλλεται σε περίπτωση αναθεώρησης άδειας δόμησης που βρίσκεται σε ισχύ, εφόσον τηρείται το περίγραμμα της οικοδομής, ο συντελεστής δόμησης και ο συντελεστής όγκου.
Σύμφωνα με το Νέο Οικοδομικό Κανονισμό, άδεια δόμησης απαιτείται για την εκτέλεση οποιασδήποτε εργασίας δόμησης, όπως:
α. Κατεδάφιση κατασκευών,
β. Εκσκαφές, επιχώσεις, διαμορφώσεις οικοπέδων και γηπέδων με σκοπό τη δόμηση,
γ. Τοποθέτηση ικριωμάτων,
δ. Ανέγερση, προσθήκη, επισκευή, κτιρίων και των παραρτημάτων τους,
ε. Τροποποίηση όψεων,
στ. Αλλαγή χρήσης σε χώρους που η λειτουργία τους απαιτεί έγκριση άλλου φορέα της Υπηρεσίας Δόμησης,
ζ. Κατασκευή και προσθήκη οποιασδήποτε μορφής εγκατάστασης,
η. Περιτοιχίσεις,
θ. Κατασκευή υπόγειων δεξαμενών νερού και δεξαμενής λυμάτων.
Εργασίες μικρής κλίμακας
Όσον αφορά την έγκριση εργασιών μικρής κλίμακας, απαιτείται για τις ακόλουθες εργασίες σε κτίρια που υφίστανται νόμιμα:
1) Δοκιμαστές τομές του εδάφους και εκσκαφή μετά από έγγραφο της αρμόδιας Αρχαιολογικής Υπηρεσίας.
2) Τοποθέτηση προκατασκευασμένων κατοικιών για αυτοστέγαση μειονεκτικών και ειδικών ομάδων πληθυσμού όπως εκάστοτε ορίζονται.
3) Αντλητικές εγκαταστάσεις και κτίσματα με τις απολύτου απαραίτητες διαστάσει για τη στέγασή τους, εκτός της περίπτωσης που επιβάλλεται η κατασκευή υποστυλωμάτων και εφόσον έχουν την απαιτούμενη έγκριση της αρμόδιας Διεύθυνσης Γεωργίας.
4) Γεωτρήσεις νερού σε ιδιόκτητα οικόπεδα εντός σχεδίου ή εντός οικισμού ή σε γήπεδα εκτός σχεδίου, μετά από έγκριση του δήμου της περιοχής και της αρμόδιας δ/σης της περιφέρειας.
5) Οι εργασίες που απαιτούνται για γεωτεχνικές έρευνες, σύμφωνα με τον ΕΑΚ 2003, χωρίς εργασίες αντιστήριξης.
6) Εγκατάσταση προσωρινών κατασκευών που συνοδεύεται με πιστοποιητικό στατικής επάρκειας.
7) Η κατασκευή ανελκυστήρα που απαιτείται για τη μετακίνηση των ατόμων με αναπηρία ή/και εμποδιζόμενων ατόμων σε υφιστάμενα κτίρια.
8) Κοπή δένδρων μέσα σε εγκεκριμένα ρυμοτομικά σχέδια, ή τις ZOE που δεν προστατεύονται από τις διατάξεις για την προστασία των δασών και των δασικών γενικά εκτάσεων. Για την κοπή δένδρων, στο περίγραμμα της εκσκαφής δεν απαιτείται οποιαδήποτε άδεια.
Η έγκριση εργασιών μικρής κλίμακας εκδίδεται από την αρμόδια υπηρεσία δόμησης μετά από αίτηση του ιδιοκτήτη ή του έχοντος νόμιμο δικαίωμα, η οποία συνοδεύεται από τεχνική έκθεση μηχανικού. Με απόφαση του υπουργού ΠΕΚΑ καθορίζεται η διαδικασία έκδοσης της έγκρισης εργασιών μικρής κλίμακας και μπορούν να καθορίζονται επιπλέον των παραπάνω και άλλες περιπτώσεις, όπου απαιτείται έγκριση εργασιών μικρής
κλίμακας.
Αντίθετα, δεν απαιτείται άδεια δόμησης ή έγκριση εργασιών μικρής κλίμακας για τις ακόλουθες εργασίες:
α. Μικρής έκτασης εσωτερικές επισκευές ή διασκευές που δεν μεταβάλλουν τη φέρουσα κατασκευή του κτιρίου ή τις όψεις του, συμπεριλαμβανομένων των κατασκευών που απαιτούνται για τη μετακίνηση ή/και την κάθε μορφής εξυπηρέτηση των ατόμων με αναπηρία ή/και εμποδιζόμενων ατόμων,
β. Εσωτερικούς και εξωτερικούς χρωματισμούς ή αντικατάσταση κιγκλιδωμάτων χωρίς χρήση ικριωμάτων,
γ. Αλλαγή ή επισκευή δαπέδων,
δ. Συντήρηση, επισκευή, ή διασκευή εγκαταστάσεων και αγωγών κτιρίων,
ε. Αντικατάσταση εσωτερικών ή εξωτερικών κουφωμάτων στο ίδιο άνοιγμα, στη συντήρηση, επισκευή στεγών χωρίς χρήση ικριωμάτων,
ζ. Απλή περιτοίχιση από λιθοδομή μέχρι ύψους ενός μέτρου ή περίφραξη από ελαφρύ υλικό χωρίς χρήση σενάζ γηπέδων σε εκτός σχεδίου περιοχές. Επίσης, επιτρέπεται οριοθέτηση με πασσάλους των κορυφών οικοπέδου ή γηπέδου,
η. Κατασκευή πέργκολας σε ισόγειους υπαίθριους χώρους κατοικιών ή στον περιβάλλοντα ακάλυπτο χώρο, εστιών, φούρνων και τζακιών σε εσωτερικούς χώρους,
θ. Τοποθέτηση ασκεπούς δεξαμενής νερού ή πισίνας, μέγιστης επιφάνειας 40 τ.μ., που εξυπηρετούνται με εξωτερικά συστήματα χωρίς μηχανοστάσια και με την προϋπόθεση ότι το ύψος τους σε κανένα σημείο δεν υπερβαίνει περισσότερο το ένα μέτρο από την οριστική στάθμη εδάφους
ι. Μικρές διαμορφώσεις του εδάφους με πέτρα μέχρι συν/πλην 0.50 μ από το φυσικό έδαφος. Επίσης, τοποθέτηση κλιματιστικών σε υφιστάμενα κτίρια, ηλιακών θερμοσιφώνων, φυτεμένων δωμάτων και φυτεμένων επιφανειών.
Για τις ανωτέρω εργασίες απαιτείται, προ 48 ωρών, έγγραφη ενημέρωση για την εκτέλεση τους της αρμόδιας Υπηρεσίας Δόμησης, που γνωστοποιείται στο οικείο αστυνομικό τμήμα.
Επίσης χωρίς άδεια δόμησης, αλλά σύμφωνα με τους όρους που ορίζει η αρμόδια Υπηρεσία Δόμησης και ύστερα από δήλωση ανάληψης επίβλεψης από αρμόδιο τεχνικό, που γνωστοποιείται στο οικείο αστυνομικό τμήμα, θα εκτελούνται οι εργασίες στις ακόλουθες περιπτώσεις:
1) Κατεδάφιση κατασκευών ή κτιρίων, που χαρακτηρίζονται επικινδύνως ετοιμόρροπα σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις περί επικινδύνων οικοδομών,
2) Εφαρμογή των μέτρων ασφαλείας που καθορίζονται από την αρμόδια Υπηρεσία Δόμησης σε κτίριο ή κατασκευές που έχουν χαρακτηρισθεί επικίνδυνες, σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις,
3) Κατεδάφιση ή αποκατάσταση κατασκευών που έχουν κριθεί οριστικά αυθαίρετες κατά τις ισχύουσες περί αυθαιρέτων διατάξεις.
Πηγή: "Η Βραδυνή της Κυριακής"
